İstanbul da ki semtler ismini nasıl almış?
Aksaray – Aksaray’dan gelenler buraya yerleştirilmiştir. Bu semt adını bu günkü Aksaray Şehrinden gelenler vermiştir.
Ahırkapı - Padişah sarayının sonunda ki has ahırın (Padişahın atlarının
barındığı ahır) yanında olduğu için Ahır Kapısı diye anılmıştır.
Akaretler - Sultan Abdulaziz Taşlıkta Aziziye camiinin giderlerini
karşılamak üzere bir vakıf kurmuştur. Bu vakfa gelir sağlamak için de
gelir getiren anlamında Akaretler yaptırmayı planlamıştır. Bu planı
bitirmek ise II.Abdulhamit’e nasip olmuştur. Bu yüzden semtede
Akaretler denmiştir.
Altunizade - Altunizade İsmail Zühtü Paşa’nın yaptırdığı cami, semtinde
bu adla anılmasına sebep olmuşştur. Zühtü Paşa’nın babası altın alım
satımı ile iştigal ettiğinden Zühtü Paşa’ya da Altunizade denmiştir.
Arnavutköy – Önceleri, Boğaziçi’nin bu sevimli semtinde Arnavutlar oturduğu için buraya bu ad takılmıştı.
Ataköy - Ataköy’ün eski adı Baruthane dir. II.Mahmut tarafından buraya
baruthane yapılmıştır. O zamanlar Ataköy (İstanbul’un dışı
sayıldığından baruthane yapımı için uygun bir alan olarak görülmüştür.)
Daha sonraları Emlak ve Kredi Bankası bu bölgeye 50 - 60 bin nüfuslu
bir yerleşim yeri kurmuştur(1950). Yeni yerleşim yerinin adı da Ataköy
olur.
Ayazağa - İsmini yeni çeri kethudası Ayaz Ağa’nın çiftliğinden
almıştır. Abdulaziz döneminde buraya yaptırılan saray bugün binicilik
okulu olarak kullanılmaktadır.
Ayrılık Çeşmesi (Haydarpaşa’da) – Eskiden hac alayı bu çeşme çevresinde
toplanır, oradan yola çıkardı. Hacca gidenler eşlerine, dostlarına
orada veda ederek ayrılırlardı.
Bağlarbaşı - Çok eskiden bir Ermeni manastırına ait bağların başladığı yermiş. Zamanla oraya Bağlarbaşı denmiştir.
Balat - Rumca saray anlamına gelen palation sözcüğünden geldiği
söylenir. Önceleri İstanbul’un kapılarından birine verilin bu ad,
sonraları semtin adı olmuştur.
Bebek - Fatih Sultan Mehmet Han buranın muhafazası için gönderdiği komutanın lakabından gelmektedir. (Bebek Çelebi Bebek Çavuş)
Bedesten - Arapça bir söz olan Bezzaz dan türetilmiştir. Bez, kumaş
taciri, Manifaturacı anlamına geliyor. Kumaş tacirlerinin bulunduğu
yere de bezzazistan denildiğinden. zamanla halk arasında ağza kolay
gelmesinden dolayı bedestan’a dönüşmüştür.
Beylerbeyi – III. Murat devri beylerbeylerinden Mehmet Paşa’nın yalısını bulunduğu için köye bu ad verilmiştir.
Cihangir – Kanuni Sultan Süleyman pek sevdiği oğlu Cihangir için burada
bir cami yaptırmıştı. Semt adını bu Cihangir Camisi’ nden almıştır.
Çarşamba – Samsun Çarşamba ovasından gelenler yerleştirildiği için buraya da Çarşamba denilmiştir.
Çengelköy – XIX. Yüzyılda Kaptan-ı deryalıklarda, valiliklerde
bulunmuş, yiğitliğiyle tanınmış Çengeloğlu Tahir Paşa burada bir mescit
yaptırmıştı.
Harem – Üsküdar Sarayı’ nın harem dairesine gidecekler bu iskeleye çıkarlardı.
Haydarpaşa – III. Selim vezirlerinden Haydar Paşa oradaki kışlayı yaptırmıştı.
İhsaniye – Selimiye kışlası ile Karacaahmet arasındaki bu mahallenin
bulunduğu yerde eskiden bir saray vardı. Padişah yıkılmaya yüz tutan bu
sarayın arsasını halka “ihsan” ettiği (bağışlandığı) için semtin adı
“İhsaniye” kalmıştır.
Kabataş – İskelenin bulunduğu yerde eskiden büyük bir taş vardı.
Osmanlı devri ileri gelenlerinden “Köse Kahya” diye tanınmış Mustafa
Necip çelebi bu taşı yontturup iskele haline getirdi.
Kadıköy – Bugün Osmanağa Camisi diye anılan caminin yerinde eskiden
Kadı Mehmet Efendi’nin yaptırdığı bir mescit vardı. Semtin adı bundan
dolayı “Kadıköy” kalmıştır. Bugünkü camiyi I. Ahmet devrinde Babüssaade
Ağası Osman Ağa yaptırmıştır. Diğer bazı kaynaklara göre Bizans’ın
fethinden sonra burası İstanbul’un ilk kadısı Hızır Bey’e bağışlanmış,
bundan ötürüde semt “Kadıköy” adını almıştır.
Kanlıca - Bu bölgeye Kanuni Sultan Süleyman tarafından Anadoludan
Türkmen ve göcebe bazı türk kabileleri getirtilip yerleştirilmiştir. Bu
göçebelerin buraya yerleşmeleri kağnılarla olduğu ve çok uzun bir süre
içinde ancak yerleşebildikleri için halk arasında bu bölgeye Kağnıca,
sonralarıda Kanlıca denmiştir.
Kuzguncuk – Fatih Sultan Mehmet devrinde, Kuzgun Baba diye anılan bir derviş burada oturmuştu.
Taksim - İstanbul sularının bir bölümünün buradan taksimi yapıldığı
için burasıda suların taksimi (ayrımı) yapılan yer olarak kalmıştır
Üsküdar – Farsça “Konak” anlamına gelir. Eskiden Anadolu’ya İran’a, Arabistan’a gidip gelen kervanlar burada konaklardı.
Vaniköy – Eski adı Papazbahçesi’ydi. IV. Mehmet, Şeyh-i Sultani Esseyit
Mehmet Vani (Vanlı) ye bu yerleri hediye etti, o da kendisine burada
bir yalı, bir iki ev yaptırdı.
